۱۴۰۲-۰۹-۱۴
بدون دیدگاه
نگاهی عمیق به تنوع گونه‌ها و زیبایی‌های پنهان بنفشه آفریقایی
- بدون نظر
دنیای رنگارنگ گل بنفشه آفریقایی
گل بنفشه آفریقایی، با نام علمی سنت‌پولیا (Saintpaulia)، گلی است که به خاطر زیبایی خیره‌کننده و تنوع گل در طرح و رنگ و تنوع برگ در طرح و رنگ شناخته شده است. این گل‌های کوچک و دوست‌داشتنی، که اغلب در گلدان‌های زیبا و در گوشه‌ای از خانه‌ها جای می‌گیرند، بیش از هر چیز دیگری، حس آرامش و زیبایی را به فضا می‌بخشند.
جذابیت و تنوع گونه‌های بنفشه آفریقایی
گیاه بنفشه آفریقایی نه تنها به خاطر گل‌های رنگارنگش محبوب است، بلکه به دلیل تنوع برگ‌هایش نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. از برگهای سبز تیره و براق گرفته تا برگهایی با لبه‌های فرفری و رنگهای متنوع، هر کدام داستانی از تنوع طبیعت را روایت می‌کنند.
نقش بنفشه آفریقایی در دکوراسیون منزل
در دکوراسیون داخلی، بنفشه افریقایی به عنوان یک عنصر زیبا و زنده، نقش مهمی ایفا می‌کند. این گل‌ها می‌توانند به عنوان نقطه کانونی در طراحی اتاق نشیمن، اتاق خواب، یا حتی محیط کار به کار روند و باعث شادابی و طراوت محیط شوند.
اهمیت بنفشه آفریقایی در فرهنگ‌های مختلف
بنفشه آفریقایی به دلیل زیبایی و سهولت نگهداری، در فرهنگ‌های مختلف جهان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. این گیاه به عنوان یک هدیه مناسب برای مناسبت‌های مختلف مانند روز مادر، تولد و جشن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در بسیاری از فرهنگ‌ها، نگهداری از بنفشه آفریقایی به عنوان نمادی از عشق و توجه به طبیعت شناخته می‌شود.
شناخت گل بنفشه آفریقایی
از خاستگاه آن در جنگل‌های استوایی تا راهیابی به خانه‌ها و قلب‌های ما، هر قدمی که این گل زیبا برداشته، داستانی دارد که شایسته تعریف است.
اما داستان کشف و نامگذاری این گل زیبا چه بود؟
گل بنفشه آفریقایی اولین بار توسط استعمارگران اروپایی در آفریقا در سال ۱۸۹۲ کشف شد. بارون فون سنت پل، که درآن زمان به عنوان فرماندار منطقه تانزانیا (کشور کوچکی در شرق آفریقا)، خدمت می کرد، این گیاه را که اکنون بنفشه آفریقایی نامیده می شوند، کشف و جمع آوری کرد. او این گیاه را برای پدرش در آلمان فرستاد. پدرش تحت تأثیر زیبایی ظریف آنها قرار گرفت و آنها را نزد هرمان وندلند، گیاه شناس و مدیر باغ گیاه شناسی سلطنتی برد. این وندلند بود که نام Saintpaulia ionantha را به گیاه داد. نام جنس Saintpaulia از نام بارون گرفته شد و نام گونه ionantha گذاشته شد. «ionantha واژه یونانی به معنی شبیه بنفشه»
بنفشه آفریقایی با وجود نامش، جز خانواده بنفشگان نیست و با گل‌های بنفشه که در محیط بیرونی کاشت می‌شوند متفاوت است. آنها عضوی از خانواده بزرگتر جسنریاد (Gesneriad) هستند که شامل گلوگسینا، استرپتوکاپوس، ایپیشیا، پریمولینا و …می‌شود.
بفشه آفریقایی در ابتدا به عنوان یک گیاه خانگی محبوب نبود، اما در حدود سال ۱۹۲۵، یک باغبانی در لس‌آنجلس به نام آرماکاست (Armacost) پتانسیل آن را شناخت و شروع به توسعه ارقام جدید کرد.
اولین گونه‌ای که او معرفی کرد، “پسر آبی” (Blue Boy) نام داشت که نسبت به نمونه‌های اصلی، پرورش آن آسان‌تر بود و دوره گلدهی طولانی‌تر و مقاوم‌تری داشت.این گیاه در آمریکا از سال ۱۹۳۰ به بعد به شدت محبوب شد و پس از جنگ جهانی دوم، محبوبیت آن در اروپا نیز افزایش یافت.
طبقه بندی علمی بنفشه آفریقایی
بنفشه آفریقایی، در رده‌بندی علمی گیاهان، جایگاه زیر را دارد:
که از معرفترین گونه ها می توان به گونه‌های بنفشه آفریقایی Saintpaulia ionantha ،Saintpaulia goetzeana ،Saintpaulia confusa Saintpaulia orbicularis و گونه‌های S.inconspicua ،S.pusilla ،S.shumensis ،S.teitensis ،S.tongwensis S.ulugurensis، S.watkinsii اشاره کرد.
تقریبا تمام ارقام امروزی بنفشه آفریقایی از هیبریداسیون دوگونه S.confusa و S.ionantha بومی به دست آمده اند. انجمن بنفشه آفریقایی آمریکا، بیش از ۱۶۰۰۰ رقم بنفشه آفریقایی در پایگاه داده خود ثبت کرده است.
تفاوت دو اصطلاح واریته با رقم چیست؟
واریته(variety):
گیاهانی که به دلیل عوامل طبیعی در یک یا چند صفت جزئی متمایز می‌شوند.
رقم(cultivar):
گیاهانی که توسط متخصصین اصلاح گیاه برای بهبود ویژگی هایی مانند عملکرد، مقاومت به بیماری، شکل، رنگ، طعم و اندازه اصلاح و از طریق تولید بذر و یا لقاح، تکثیر می‌شوند.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد بنفشه آفریقایی
یکی از ویژگی‌های بارز گل بنفشه آفریقایی، توانایی آن در گلدهی طولانی مدت است. برخلاف برخی گیاهان که نیاز به چرخه‌های فصلی خاص یا طول روز طبیعی برای گلدهی دارند، بنفشه‌های آفریقایی می‌توانند تحت شرایط نوری ثابت، صرف‌نظر از فصل، گل بدهند. این ویژگی، آنها را برای محیط‌های داخلی که الگوهای نور طبیعی متغیر است، ایده‌آل می‌سازد. با مدیریت صحیح نور، بنفشه آفریقایی می‌تواند در طول سال در فضای داخلی شکوفا شود. تأمین مداوم ۱۲-۱۴ ساعت نور، که شرایط طبیعی زیستگاه بومی آنها را تقلید می‌کند، چرخه گلدهی مداوم آنها را پشتیبانی می‌کند. در ماه‌های تاریک‌تر، جبران کمبود نور طبیعی خورشید با نور مصنوعی، اطمینان می‌دهد که گیاهان تجربه توقف در گلدهی نخواهند داشت.
به طور خلاصه، در حالی که بنفشه‌های آفریقایی قابل انطباق با شرایط نوری مختلف هستند، آنها به اندازه کافی نور برای حفظ گلدهی خود نیاز دارند. طبیعت روز-خنثی آنها به آنها امکان می‌دهد تا در طول سال، به شرطی که در معرض نور مداوم قرار گیرند، گل بدهند. با برآورده کردن این شرایط، بنفشه‌های آفریقایی می‌توانند با گل‌های دلپذیر خود، رنگ و شادابی را به فضاهای داخلی اضافه کنند.
علاوه بر زیبایی، بنفشه آفریقایی به دلیل سازگاری با محیط‌های داخلی و توانایی تصفیه هوا، به یکی از گیاهان محبوب برای نگهداری در منازل و محیط‌های کاری تبدیل شده است. همچنین، این گیاه به دلیل نیاز کم به آبیاری و مقاومت در برابر آفات، و سازگاری بالا با محیط گزینه‌ای عالی برای کسانی است که به دنبال گیاهان کم‌نگهداری هستند.
در نهایت، بنفشه افریقایی به خاطر تنوع ژنتیکی بالا، قابلیت هیبریداسیون و ایجاد ارقام جدید را دارد، که این امر باعث شده تا دائماً شکل‌ها و رنگهای جدیدی از این گیاه در بازار معرفی شوند و این تنوع، جذابیت آن را برای جمع‌آوری، پرورش و مجموعه‌داری(کلکسیونری) بیشتر می‌کند.
تنوع بی‌نظیر و شگفت انگیز در بنفشه آفریقایی
۱. تنوع در عادت رشد
بنفشه افریقایی ها با همه تنوعی که دارند به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
رُزِت(Rosette):
- این نوع دارای برگهایی است که به صورت دایره‌ای دور تاج مرکزی چیده شده‌اند.
- ساقه‌های گل از مرکز گیاه رشد می‌کنند و ظاهری متقارن و فشرده به آن می‌دهند.
آویز/تریلینگ (Trailing):
- این نوع دارای تاج‌های متعددی است که همگی از ساقه مرکزی رشد می‌کنند.
به‌گونه‌ای رشد می‌کنند که برگ‌هایشان آویزان شده و فاصله بیشتری بین آنها ایجاد می‌شود، تا از تراکم زیاد برگها جلوگیری شود و گیاه بتواند بهتر تنفس کند.
- ساقه‌های گل از مراکز هر تاج رشد می‌کنند و ظاهری پراکنده و بوته‌ای ایجاد می‌کنند.
- بنفشه‌های آفریقایی آویز براساس اندازه برگها طبقه‌بندی می‌شوند که از میکرومینیاتوری تا استاندارد متغیر است.
- نوع آویز بر خلاف رزت‌ها، چند بوته‌ای هستند، نیازی به جدا کردن پاجوش‌ها و تنه‌جوش‌ها نیست و معمولا چند بوته با هم در یک گلدان کاشته می‌شوند، به همین دلیل پرگل‌تر به نظر می‌آیند. البته به پرگل‌تر بودن نسبت به رزت‌ها مشهور هستند.
تنوع در اندازه
بنفشه آفریقایی ها در طیف گسترده‌ای از اندازه‌ها موجود هستند که برای فضاها و سلیقه‌های مختلف مناسب می‌باشند. این گیاه معمولا دارای برگهایی متناسب با اندازه گیاه است. هر دسته دارای جذابیت منحصر به فرد خود است و با مراقبت مناسب، نور غیرمستقیم روشن و دمای ثابت بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد، می‌توانند چندین بار در سال گل دهند.
تنوع در برگهای بنفشه آفریقایی
برگهای گل بنفشه آفریقایی در اشکال و اندازه‌ها و رنگهای مختلفی یافت می‌شوند که در دو ویژگی تنوع رنگ و تنوع شکل دسته بندی و بررسی می‌شوند.
تنوع در رنگ برگهای بنفشه آفریقایی
رنگ برگها می‌تواند از سبز روشن تا سبز تیره و حتی به رنگ‌هایی با لکه‌های سفید یا صورتی متغیر باشد. همچنین رنگ پشت برگها از سبز روشن تا قرمز خیلی تیره تغییر می‌کند.
ابلقی برگهای بنفشه آفریقایی:
ابلقی یا واریگیشن در برگهای بنفشه آفریقایی به برگهایی گفته می‌شود که بخشی از آنها سبز و بخشی دیگر با رنگهای دیگر مخلوط شده‌اند. معمولاً رنگ متضاد سفید یا کرم است، اما اشکال نادرتری از ابلقی می‌تواند شامل رنگهای زرد، هلویی یا صورتی باشد که به صورت نوارهایی یا لکه‌هایی بر روی برگهای سبز پدیدار می‌شوند. تعداد زیادی از بنفشه آفریقایی‌های با محبوبیت بالا برگهای ابلق(رنگی) دارند. ابلقی برگ گیاهان به‌خاطر کمبود کلروفیل (رنگدانه) در برگ گیاه است. هرچقدر دما و یا نیتروژن خاک بیشتر باشد، رنگ سبز بیشتر می‌شود. ابلقی زیاد باعث آسیب به گیاه و کاهش گلدهی می‌شود.
اولین ابلقی شناخته شده در بنفشه آفریقایی در سال ۱۹۵۷ توسط هیبریدر آمریکایی، خانم تامی لوئیز اودن، کشف شد. او موفق شد یک نوع ابلق را به نه نسل متوالی منتقل کند و این نوع جدید به افتخار او تامی لو (Tommie-Lou) نامیده شد.
ابلقی برگها در گل بنفشه آفریقایی به سه صورت دیده می‌شود:
- تاجی (Crown): برگهای قسمت تاج گیاه به رنگهای سبز روشن، صورتی، کرم، سفید ظاهر می‌شود.
- لبه‌ای(تامی لو): گیاهانی با ابلقی لبه‌ای نشان دهنده حاشیه‌ای از ابلقی در لبه‌های بیرونی برگها هستند، در حالی که قسمت مرکزی برگ سبز باقی می‌ماند.
- موزاییکی(Mosaic):گیاهان با ابلقی موزاییکی ظاهری یکنواخت‌تر دارند. ابلقی آنها به صورت رگه‌ها، لکه‌ها، یا کک و مک‌های رنگی در تمام سطح برگ ظاهر می‌شود.
تنوع در شکل برگهای بنفشه آفریقایی
برگهای گل بنفشه آفریقایی در اشکال و اندازه‌های مختلفی یافت می‌شوند. برخی از آنها کوچک و گرد هستند، در حالی که برخی دیگر بزرگتر و بیضی شکل می‌باشند. این تنوع در شکل برگها نه تنها جنبه زیبایی‌شناختی دارد، بلکه نشان‌دهنده تطابق گیاه با شرایط محیطی مختلف و تنوع ژنتیکی درون گونه‌ای است که توسط متخصصان بوجود آمده است. در اینجا به بررسی دقیق‌تر انواع برگ بنفشه آفریقایی می‌پردازیم:
- ساده(Plain): این برگها با سطح و لبه‌های صاف خود، ظاهری ساده و تمیز ارائه می‌دهند. که به عنوان برگهای استاندارد یا پسرانه شناخته می‌شوند.
- بیضی(Ovate): برگهای بیضی دارای سطح محدب و شکلی شبیه به بیضی هستند و اغلب در اندازه‌های بزرگتر یافت می‌شوند.
- گرد(Round): همانطور که از نامش پیداست، برگهای گرد، دایره‌ای شکل هستند و معمولاً کوچکتر از سایر اشکال هستند.
- نوک‌تیز(Pointed): این برگها به یک نوک تیز در انتها ختم می‌شوند و ظاهری مشخص و دقیق دارند.
- قلبی(Heart): برگهای قلبی شکلی شبیه به قلب دارند، با فرورفتگی در بالا و قسمت پایینی گرد.
- دختر(Girl): اولین بار در واریته ‘Blue Girl’ دیده شده، این برگها دارای گودی کمی در وسط هستند و معمولاً دایره‌ای یا قلبی‌شکل هستند.
- کنگره‌ای(Holly): برگهای کنگره‌ای لبه‌هایی دارند که به سمت پشت برگ خم می‌شوند و اثری چین‌دار ایجاد می‌کنند.
- قاشقی(Spooned): شبیه به برگهای بیضی اما با لبه‌های طولانی‌تر که بر روی سطح خم می‌شوند و شکلی شبیه به قاشق ایجاد می‌کنند.
- ناهموار/لحافی(Quilted): این برگها دارای برجستگی‌های مشخص بین رگ‌ها هستند که بافتی برجسته و پف‌کرده به آنها می‌دهند.
- پشت شلوغ(Bustle Backed): دارای یک جفت برگ کوچکتر در پشت برگ اصلی هستند که عمق و پیچیدگی بیشتری به سیلوئت (ضدنوری) گیاه می‌افزایند.
- لانگفولیا(Longifolia): برگهای بلند، باریک و نوک‌تیز که می‌توانند لبه‌های صاف یا موج‌دار داشته باشند.
و موارد زیر در لبه برگ از سایر برگها متمایز می‌شوند:
- دندانه‌دار(Serrated): برگهایی با لبه‌های دندانه‌دار که شبیه دندان‌های اره هستند.
- صدفی( Scalloped): برگهایی با لبه‌هایی که الگویی شبیه به صدف دارند.
- موج‌دار(Wavy): برگهایی با لبه‌های موج‌دار که بافت بصری پویایی ایجاد می‌کنند.
- ژولیده/فری(Frilled/Ruffled): برگهایی با لبه‌هایی که ژولیده یا فری هستند و لمسی از شور و شوق به ظاهر گیاه می‌افزایند.
تنوع در گل‌های بنفشه آفریقایی
گل‌های بنفشه افریقایی می‌توانند تک رنگ، دو رنگ، یا حتی چند رنگ باشند. رنگهای متداول شامل بنفش، آبی، صورتی، و سفید است. الگوهای گلبرگ‌ها نیز می‌تواند شامل خطوط، نقاط، یا حتی حاشیه‌های متضاد باشد که زیبایی خیره‌کننده‌ای به گل می‌بخشد.
تنوع در تعداد گلبرگ
- کم پَر(Single): با پنج گلبرگ که دو گلبرگ بالایی کوچکتر از سه گلبرگ پایینی هستند.
- نیمه‌پُرپَر(Semidouble): این‌ها دارای ۵ تا ۱۰ گلبرگ هستند، اغلب با یک تاج از گلبرگ‌های کوچکتر در مرکز.
- پُرپَر(Double): با بیش از ۱۰ گلبرگ کامل، این گل‌ها ظاهری پر و لطیف دارند.
تنوع در شکل گل
- ستاره‌ای: با پنج گلبرگ که همه به اندازه و با فاصله مساوی هستند، گل‌های شکل ستاره زیبایی متقارنی دارند.
- پنسی (Pansy): گل‌هایی با شکلی شبیه به بنفشه‌های معمولی، دارای پنج گلبرگ که دو گلبرگ بالایی کوچکتر از سه گلبرگ پایینی هستند.
- فنجانی(Cup) و زنگوله‌ای(Bell): هر دو شکل دارای گلبرگ‌هایی هستند که به هم پیوسته و به ترتیب یک فنجان کم‌عمق یا یک زنگوله باریک را تشکیل می‌دهند.
- زنبوری(Wasp): این گل‌ها دارای گلبرگ‌های باریکی هستند، با دو گلبرگ بالایی به شدت کوچکتر و پیچیده، شبیه به بال‌های یک زنبور.
- فلوتد (Fluted): گل‌هایی با گلبرگ‌هایی که در نوک خود دارای فرورفتگی‌های ملایمی هستند و گاهی اوقات کاملاً باز نمی‌شوند.
- چین‌دار(Frilled/Ruffled): صرف‌نظر از اینکه تکی، نیمه‌دوتایی یا دوتایی باشند، گل‌های چین‌دار، لبه‌های موج‌داری دارند که زیبایی خاصی به آنها می‌بخشد.
- تخت (Flat): گل‌هایی که گلبرگ‌های پایینی تقریباً در یک صفحه افقی قرار دارند و دو گلبرگ کوچک تقریبا عمود بر گلبرگ‌های زیرین هستند.
تنوع در الگوی رنگ گل
الگوهای رنگ در بنفشه‌های افریقایی به اندازه اشکال آنها متنوع هستند، با ترکیبات متعددی که می‌توانند در یک شکوفه واحد رخ دهند:
- دوطیف(Two-tone): گل‌ها دو سایه از یک رنگ را نشان می‌دهند که اثر گرادیان ظریفی ایجاد می‌کند.
- دو رنگ(Bi-color): این گل‌ها دو رنگ متمایز را نمایش می‌دهند که اغلب تضاد چشمگیری فراهم می‌کنند.
- چند رنگ(Multi-color): شامل بیش از دو رنگ منحصر به فرد، گل‌های چند رنگی نمایشی از تنوع ژنتیکی گیاه هستند.
- اثر شست یا تامپرینت (Thumbprint): گل‌هایی که یک رنگ در مرکز و رنگ متضاد در وسط و نوک گلبرگ‌ها دارند. این الگو شبیه به اثر انگشتی است که در مرکز گلبرگ‌ها فشرده شده.
- شیمر یا کایمرا (Chimera): به چرخ درشکه شناخته می‌شود، این گل‌ها الگوی خطی با دو رنگ متضاد به دلیل جهش ژنتیکی نشان می‌دهند. برای حفظ این ویژگی تکثیر این ارقام باید از طریق کاشت دمگل و یا تنه جوش صورت گیرد.
- چشم تیره(Dark Eye): رنگ تیره قوی در مرکز به آرامی به سمت لبه‌های گلبرگ‌ها کمرنگ می‌شود.
- چشم سفید(White Eye): یک مرکز سفید واضح که توسط گلبرگ‌های رنگی احاطه می‌شود.
-
-
الگوی فانتزی(Fantasy):
-
گل‌هایی که الگوهایی از پرتوها، خطوط، نقطه‌ها یا لکه‌ها در رنگهای متضاد یا سایه‌های متغیر از یک رنگ را نشان می‌دهند.
-
- لبه رنگی (Colored Edge): این گل‌ها دارای یک نوار باریک و مشخص از رنگ در امتداد لبه گلبرگ‌ها هستند.
- لبه لکه‌دار (Speckled Edge): گل‌هایی که نواری از رنگ دارند که با لکه‌ها و نقطه‌های رنگی در امتداد لبه گلبرگ‌ها مشخص شده‌اند.
- ژنو(Geneva Edge): این الگو دارای لبه‌های سفید بافت‌دار در اطراف گلبرگ‌ها است که ظاهری یخ‌زده به آنها می‌بخشد.
- لبه برجسته (Raised Edge): گل‌ها لبه ضخیم و فر به رنگهای سفید، نقره‌ای، کهربایی و یا خاکستری دارند.
بنفشه افریقایی، گلی برای هر خانه
در دکوراسیون داخلی، گل بنفشه آفریقایی به عنوان یک عنصر زیبا و زنده، نقش مهمی ایفا می‌کند. این گل‌ها می‌توانند به عنوان نقطه کانونی در طراحی اتاق نشیمن، اتاق خواب، یا حتی محیط کار به کار روند و باعث شادابی و طراوت محیط شوند. این گل، نه تنها به خاطر زیبایی‌اش، بلکه به خاطر توانایی‌اش در ایجاد حس خوب در ما، ارزشمند است.
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
گلخانه راز رویش
با اتکا به دانش فنی و تخصصی خود و همچنین بهره‌گیری از آخرین یافته‌های علمی منتشر شده در مجلات و سایت‌های خارجی، مطالب آموزشی و مقالاتی را تهیه و منتشر می‌کند. هدف راز رویش ارتقاء سطح دانش و فرهنگ گیاه‌پروری در بین علاقه‌مندان و فراهم آوردن تجربه‌ای متفاوت از زیبایی و طراوت گیاهان است.
شما ممکن است این مطالب را دوست داشته باشید
